Gözlemcinin bakış açısının mimari tartışmalardaki önemi, Baumgarten’ın Meditations on Poetry metninin çarpıcı girişindeki estetik tanımına kadar götürlebilir. Baumgarten, düşünceyle algıyı felsefi bir bilgi olarak bir araya getirmeye çalışmıştı. 19. yüzyılda, biyoloji ve psikolojideki gelişmelerle desteklenen mimari deneyim kavramı sinirsel-duyusal bir katman edindi ve Wölflin’in çığır açan teziyle mimari formların nasıl duygu uyandırabileceğini gösterdi. Kısa bir süre sonra Fenomenoloji'nin yükselişi, uzamsal farkındalığı hem bilişsel hem de somatosensoriyel yollarla gözlemcinin kavrayışına taşıdır. Husserl'in Benlik kavramı, mekanı, dış dünyanın algılanan alanı olarak aşkın bir eylem şeklinde tanımlarken, Merleau-Ponty bedensel hareketi sürekli değişen mimari alanın üretimi olarak tasvir etmiştir. Tasarım Yoluyla Hayatta Kalma adlı metninde Richard Neutra, Mimarlık Deneyimi'nde Steen Eiler Rasmussen ve Mimarlıkta Anlam'da Norberg-Schulz gibi somutlaştırılmış deneyime vurgu yapan mimar ve akademisyenleri takiben Juhani Pallasmaa, yakın zamanda atmosferi altıncı his olarak tanımladı: bilişsel sinirbilimsel buluşlarla desteklenen bütünsel bir mekan algısı. Yine de, mimari mekanın kurucu unsurları olarak algı ve beden, bireysel deneyimi tasarım nesnesinin yaratıcı sürecine dahil etmeyen mimari pratikten tarihsel olarak çok az ilgi gördü.

Öte yandan, Newton'un mutlak mekanın geri dönen modern mimarlık, ihtiyaçları bilimsel bir temelde karşılamak için işlevselliğin mekanik tanımını kucakladı. Modern mimarinin temel kavramı ve bir problem çözücü olarak işlev kavramı mimarlık tarihinde önemli bir yer tutsa somut insan faaliyetleri, hareketi ve algısı ile bağlantısının yeterince incelendiği söylenebilir mi? Mimarların bugün işlevi nasıl tanımladığı ve insan deneyimine göre onu nasıl ele aldıkları yanıt beklemektedir.

Kiatbın Mimarlıkta Deneyim ile ilgili bölümleri, algı, bellek, işlev ve kullanıcı kavramlarını ön plana çıkaracaktır. 

​

Kullanıcı deneyimi

İşlev ve Biçim İlişkisi

İşlevsel Düzenlemeler, Sınırlamalar ve Özgünlük

Nörobilim ve Nörofizyolojik Ölçümler

Kavramsal psikoloji

Duygular ve Mekan

Algı ve Duyular

Atmosfer

Beden ve Hareket

Görsel Kompozisyon: Işık, Renk, Doku

Saha çalışmaları

Hesaplama ve dijital tasarım

Genius Loci ve Yeni Bölgeselcilik

Organik Mimari

Fenomenoloji

Hafıza

Kullanıcı / Sakin için Tasarım

Geleneksel Mimari

Tarihte kullanıcı merkezli yaklaşımlar

Mimar ve tasarımcının yaratıcılığı